Betere zorg door te leren van data
geplaatst op: 15 april 2025
Het risico op vallen beter kunnen voorspellen, zodat je daar in de zorg vroegtijdig op kunt inspelen. Met als doel: valpartijen vaker voorkomen. Het onderzoek naar data in de zorg van de AWO-L brengt die mogelijkheid een stap dichterbij. “Het is een voorbeeld van hoe we met dataonderzoek de zorgverlening in de toekomst kunnen ondersteunen”, vertelt Judith Peeters, programmamanager Wijkverpleging van MeanderGroep.
Meander doet samen met Cicero Zorggroep en De Zorggroep mee aan het door ZonMw gesubsidieerde actieonderzoek ’Samen op weg naar data-geïnformeerde besluitvorming’ van de (AWO-L). Een belangrijk onderdeel vormen de maandelijks terugkerende bijeenkomsten in de werkgroep (community of practice) over de vraag hoe beschikbare data het beste gebruikt kunnen worden om de zorg te ondersteunen.
Om welke data het dan gaat? Michel Smeets, informatiespecialist bij MeanderGroep, licht toe: “We hebben diverse systemen die data bevatten. Denk hierbij aan cliënt- en personeelssystemen met data over zorg, medewerkers en kwaliteit. We houden heel veel bij, van uren zorg en klanttevredenheid tot incidenten. Door die data samen te brengen en te analyseren, kunnen weer nieuwe inzichten ontstaan.”
Schat aan informatie
Al die data bieden samen een schat aan informatie, zegt Judith. Maar hoe kan die informatie zo worden vrijgemaakt, dat je de zorg ermee kunt helpen? “Data kun je zien als legosteentjes. Los betekenen ze weinig, maar als je ze sorteert, rangschikt en visueel presenteert, veranderen data in informatie”, vult Michel aan. In het actieonderzoek proberen betrokkenen samen een soort blauwdruk voor dit proces te maken. In de maandelijkse bijeenkomsten zijn daarom diverse disciplines vertegenwoordigd, van klanten/bewoners tot het wetenschappelijk onderzoek. Judith Peeters, Michel Smeets, Anne Veenstra (wijkverpleegkundige) en Jos de Bree (lid cliëntenraad V&V (Thuiszorg) en lid ouderenadviesgroep AWO-L) doen alle vier vanuit MeanderGroep mee aan de bijeenkomsten.
Suleyman Bouchmal, onderzoeker aan de Universiteit Maastricht, gaat onder begeleiding van assistent-professor Sil Aarts op het onderzoek promoveren. “In het onderzoek brengen we in kaart welke data we allemaal hebben en hoe we die vervolgens kunnen gebruiken om de juiste zorg te verlenen. Door van data te leren, worden we steeds nauwkeuriger”, legt Judith uit. Terugkomend op het valrisico: door data over valincidenten te koppelen aan andere cliëntdata, kunnen patronen worden herkend. “Denk aan signalen zoals een lager wordende bloeddruk in de aanloop naar een valincident. Zo kun je valincidenten beter gaan voorspellen en mogelijk voorkomen. Dit gebeurt ter ondersteuning van de wijkverpleging, die risico’s op vallen nu vooral baseert op het intakegesprek met klanten.”
Ongelooflijk uitdagend
Overigens is het leren van data niet eenvoudig, benadrukken Michel en Judith. Integendeel. Zorgorganisaties hanteren verschillende ICT-systemen, waardoor het “ongelooflijk uitdagend is” om data bij elkaar te brengen en inzichtelijk te maken. In het onderzoek leveren de deelnemende organisaties de data geanonimiseerd aan bij de onderzoekers. Die gaan ermee aan de slag. “Samen zetten we steeds een stapje verder”, besluit Judith.