Ruimte voor Zorg

Ruimte voor Zorg

Een nieuwe methode om de kwaliteit van zorg te meten vanuit het perspectief van de cliënt in het verpleeghuis. Dat is het resultaat van het onderzoek Ruimte voor zorg.

Kwaliteit van zorg

Kwaliteit van zorg wordt nog vaak gemeten aan de hand van ‘harde’ uitkomstmaten, zoals veiligheid, effectiviteit en efficiëntie. Maar cliënten beoordelen kwaliteit van zorg anders: zij willen graag blijven leven zoals ze dat gewend zijn. De zorgorganisaties binnen de AWO-L constateerden tijdens een symposium in 2016 dan ook dat de kwaliteit van zorg veel meer vanuit het perspectief van bewoners moet worden beschreven. Bestaande methoden, zoals het bevragen van mensen met vragenlijsten, bleken niet toereikend. Zodoende werd besloten om een methode te ontwikkelen die de kwaliteit van zorg meet vanuit het perspectief van de cliënt.

Driehoeksgesprekken

Samen met onder andere zorgverleners en cliëntenvertegenwoordigers werd deze nieuwe methode voor het verpleeghuis ontwikkeld. Ook de School of Business and Economics werkte mee, vanwege de specialisatie in klantgerichte dienstverlening.

Uitgangspunt van de methode vormt de relatie van de bewoner en diens naasten met zorgverleners. Een medewerker van een zorgorganisatie gaat naar een andere zorgorganisatie en voert hier drie aparte gesprekken: met een bewoner, met een naaste van die bewoner en met een betrokken zorgverlener. De insteek is positief: vragen worden op een waarderende manier gesteld, zoals: waar bent u tevreden over? De driehoeksgesprekken worden opgenomen en volgens een vast stramien in een verslag verwerkt.

Het onderzoek

Tijdens de duur van het onderzoek werd de methode getest bij 7 zorgorganisaties van de AWO-L. In totaal werden 35 medewerkers getraind in de methode. Uiteindelijk werden op deze wijze 275 gesprekken bij de zorgorganisaties gevoerd. Daarnaast keek een landelijke stuurgroep mee om te beoordelen wat deze methode oplevert voor de dagelijkse praktijk van de verpleeghuiszorg in ons land. Hierin was een groot aantal partijen vertegenwoordigd, van cliëntenraden en verzekeraars tot overheidsorganen en vertegenwoordigers van de beroepsgroep.

De resultaten

Het toepassen van de methode in de praktijk heeft meerdere voordelen, zo bleek in de testfase:

• De driehoeksgesprekken leverden nieuwe inzichten op: soms hadden de gesprekken drie keer dezelfde uitkomst, soms was sprake van verschillen tussen de mening van bewoners en/of diens naaste/zorgverlener;
• De methode werd in de praktijk als positief beoordeeld: het is een betrouwbare, valide en toepasbare methode gebleken;
• De training in gespreksvoering door UMIO (opleidingsinstituut van de Universiteit Maastricht) is een investering in medewerkers;
• Het bezoeken van andere organisaties versterkt het lerend netwerk.

Anders meten thuis en vervolgonderzoeken

In een vervolgonderzoek is de methode doorontwikkeld voor gebruik in de thuissituatie: Anders meten thuis. 

Daarnaast zijn of worden nog vervolgonderzoeken opgestart:

• Analyses van de gesprekken door een computer (text-mining).
• Het uitrollen en doorontwikkelen van Ruimte voor Zorg. Daarbij wordt onder andere gekeken naar het verfijnen van RvZ en integratie in het onderwijs.
• Toepassing bij leren en verbeteren (LEEV en LINC).